آلپرازولام يکي از نام آشناترين داروهاي مصرفي در کشور ماست که مصرف آن روز به روز نيز افزايش مي‌يابد.

آلپرازولام يا زاناکس در گروه دارويي آرام‌بخش و خواب‌آور قرار دارد و از دسته شيميايي بنزوديازپين‌ها به شمار مي‌رود.

اين دارو به شکل قرص و در اندازه‌هاي 25/0 ميلي گرم و 5/0 ميلي گرمي در داروخانه‌ها و با تجويز پزشک به فروش مي‌رسد.

مصرف اين دارو نواحي زير قشري مغز شامل دستگاه ليمبيک و تشکيلات مشبک را مهار مي‌کند.

از آلپرازولام در اضطراب، اختلالات هراسي و اضطراب همراه با علايم افسردگي استفاده مي‌شود.

ميزان مصرف اين دارو در بزرگسالان 25/0 تا 5/0 ميلي‌گرم خوراکي سه بار در روز و حداکثر 4 ميلي‌گرم در روز و در مقادير تقسيم شده است. همچنين مي‌توان در سالمندان اين قرص را 25/0 ميلي گرم دو يا سه بار در روز تجويز کرد.

اين دارو نيز همانند همه داروها داراي عوارض جانبي است به طوري که روي دستگاه عصبي مرکزي، گوارشي، پوستي، قلبي عروقي و چشم و گوش و حلق و بيني آشکار مي‌شود.

سرگيجه، خواب‌آلودگي، حواس‌پرتي، سردرد، اضطراب، لرزش، تحريک، خستگي، افسردگي، بي‌خوابي، توهم، يبوست، خشکي دهان، تهوع، استفراغ، بي‌اشتهايي، اسهال، خارش، افت فشارخون، تاري ديد و وزوزگوش از جمله علايمي است که هنگام مصرف آلپرازولام ممکن است روي دهد.

در صورت حساسيت مفرط به بنزوديازپين‌ها، گلوکوم، سايکوز و حاملگي حتما به پزشکتان اطلاع دهيد. زيرا در اين صورت نبايد اين دارو را تجويز کرد. همچنين مصرف اين دارو در افراد مسن، بيماران کبدي و کليوي بايد با احتياط صورت گيرد.

براي کاهش علايم گوارشي، قرص آلپرازولام را با غذا يا شير مصرف کنيد. همچنين در صورتي که بيمار قادر به بلع کامل دارو نيست، آن را خرد کنيد و براي جلوگيري از خشکي دهان از آدامس‌هاي فاقد قند، شيريني‌هاي سفت و نوشيدن جرعه‌هاي مکرر آب استفاده کنيد.

از آلپرازولام براي استرس‌هاي روزانه يا براي مدت بيش از سه ماه استفاده نکنيد مگر با تجويز پزشک زيرا مصرف بيش از حد اين دارو مي‌تواند اعتياد ايجاد کند.

نکات مهم در مورد داروی آلپرازولام
آلپرازولام از جمله داروهای خانواده بزرگ بنزودیازپامین ها می باشد. این دارو مواد شیمیای موجود در مغز را که ممکن است دچار عدم توازن و تعادل شده باشد و در نتیجه ایجاد اضطراب کرده ، تحت تاثیر و تنظیم قرار دهد.

به گزارش گروه ترجمه سلامت نیوز،بنابراین این دارو عمدتا برای درمان اختلالات اضطراب، دستپاچگی و اضطراب ناشی از افسردگی تجویز می شود.
•   این دارو تحت نام های تجاری دیگری مثل زاناکس(xanax) و نیراوام(niravam)نیز موجود می باشد. سایر فرمول های ژنریک این دارو نیز موجود می باشد.
•   مواردی که قبل از مصرف این دارو باید از آن مطلع باشید.
•   در صورت داشتن حساسیت و آلرژی نسبت به این دارو و یا سایر بنزودیازپام ها مثل کلرودیازپوکساید، کلروزپات، دیازپام، لورازپام و یا اگزازپام ا زخوردن این دارو اجتناب کنید.
•   این دارو می تواند باعث بروز عیوب مادرزادی در نوزاد شود. بنابر این زنان باردار باید از مصرف این دارو خودداری کنند.
•   این دارو ممکن است از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود و به او آسیب بزند. بنابر این مادران شیرده نیز نباید این دارو را مصرف کنند.تاثیر تسلی بخش این دارو در افراد مسن طولانی تر است . در این وضعیت امکان افتادن و یا سایر آسیب های تصادفی افزایش می یابد. بنابراین بعد از مصرف دارو توسط این افراد، باید کاملا مراقب باشند.
•   به طور کلی در صورت مصرف دارو ، عکس العمل افراد ضعیف می شود . بنابراین بعد از مصرف دارو از رانندگی و یا انجام سایر فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری دارد اجتناب کنید.
•   در صورت مصرف این دارو از نوشیدن الکل و یا سایر نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید. زیرا باعث افزایش خواب آلودگی می شود.
•   از خوردن سایر داروهای خواب آور در دوره مصرف این دارو اجتناب کنید، زیرا باعث افزایش خواب آلودگی می شود.
•   این دارو اعتیاد آور است و بنابراین تنها باید در صورت تجویز پزشک مصرف شود. این دارو نباید به افراد دیگر داده شود، به خصوص افرادی که سابقه سو مصرف دارویی و اعتیاد دارند. بنابراین بهتر است در محل امنی دور از دسترس دیگران نگهداری شود.
•   از خرید این دارو به صورت اینترنتی و یا از سایر فروشندگان دوره گرد خودداری کنید. زیرا ممکن است دارو دارای ترکیبات خطرناک باشد و یا توسط کارخانه های داروسازی مجوز دار تولید نشده باشد.
•   مصرف این دارو برای افراد زیر 18 سال ممنوع است.
•   اگر مبتلا به امراض زیر هستید یا شرایط خاصی نظیر موارد زیر دارید بهتر است از مصرف این دارو اجتناب کنید.
1-   گلوکوما
2-   در صورت مصرف داروهایی مثل ایتراکونازول(اسپورانوکس) یا کتوکونازول(نیزورال)
3-   در صورت داشتن حساسیت نسبت به این دارو و یا سایر داروهای خانواده بنزودیازپامین ها
4-   در صورت داشتن آسم، برونشیت، آمفیزم، اختلالات تنفسی مزمن و یا سایر بیماری های تنفسی
5-   بیماری های کبد و کلیه
6-   سابقه افسردگی و یا تفکر خودکشی
7-   سابقه اعتیاد به الکل و دارو

شیوه مصرف داروی آلپرازولام
•   این دارو باید دقیقا طبق دستورالعمل و تجویز پزشک استفاده شود. از مصرف دارو به صورت طولانی مدت و بیشتر از زمان پیشنهادی اجتناب کنید.
•   از جویدن ، شکستن و خرد کردن دارو درهنگام مصرف اجتناب کنید. دارو را یکباره ببلعید. این کار باعث می شود که دارو به آرامی درون بدن تجزیه شود و تاثیر خود را بگذارد.
•   فرم مایع دارو را با قاشق های اندازه گیری ویژه استفاده کنید، نه قاشق های معمولی
•   در صورت مصرف قرص آلپراوزلام با خاصیت رهایش دهانی(قرص نیراوام) موارد زیر را رعایت کنید:
•   با دستان خشک دارو را ازجعبه خارج کرده و داخل دهان بگذارید. اجازه دهید که قرص درون دهان به آرامی حل شود بدون این که بجوید یا یکباره ببلعید.
•   اگر مایلید بعد از حل شدن کامل دارو، مقداری آب یا سایر مایعات بنوشید.
•   دارو را در محل خشک، بدون رطوبت ، گرما و روشنایی نگهدارید.
•   در صورت فراموش کردن یک دوز مصرف، بلافاصله آن را مصرف کنید. اگر تقریبا نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی ، دوز فراموش شده را به خاطرآوردید، بهتر است دوز فراموش شده را حذف کنید. از مصرف بیش از اندازه دارو به یکباره حذر کنید.
•   در صورت مصرف بیش از اندازه دارو ، سریعا به اورژانس خبر دهید زیرا کشنده است.
•   علائم ناشی از مصرف زیاد دارو عبارتند از : گیجی، خواب آلودگی، ضعف ماهیچه ای، از دست دادن تعادل، احساس سبک سری، غش و کما.
•   از مصرف میوه یا آب میوه گریپ فروت( دارابی) همزمان با مصرف این دارو اجتناب کنید. زیرا عوارض خطرناکی دارد.
•   مصرف دارو را یکباره و بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. شاید لازم باشد که ترک دارو به آرامی و با کاهش گام به گام میزان مصرف صورت بگیرد.
•   علائم بیماری بعد از توقف مصرف دارو ممکن است بازگشت کند. همچنین علائم خاص ترک دارو ممکن است مشاهده شود. مثل تاری دید، مشکل تمرکز، از دست دادن اشتها، اسهال، درد، کرختی و سوزن سوزن شدن ماهیچه ها، افزایش هیجان و شور.

•   اگر دارو تاثیر لازم و کافی را در رفع اضطراب نداشت به پزش اطلاع دهید.

•   علائم آلرژیک در صورت مصرف این دارو عبارتند از : کهیر، مشکل تنفسی، تورم صورت، لب و گلو.

•   عوارض جانبی خطرناک ناشی از مصرف این دارو عبارتند از:

رفتارهای پر خطر و غیر معمول، کاهش ترس از خطر
خلق افسرده، تفکر خودکشی و یا خودآزاری، بیش فعالی، آشفتگی، پرخاشگری و توهم
غش، احساس سبک سری، سرع
کاهش دفع ادرار و حتی توقف آن
درد ماهیچه ای
یرقان
•   سایر عوارض جانبی نادر و کم خطر ناشی از مصرف دارو عبارتند از:
سرگیجه، احساس عصبانیت و خواب آلودگی
فراموشی و عدم تمرکز
مشکلات خواب
ضعف ماهیچه ای ، از دست دادن تعادل، چرت و پرت گفتن
تاری دید
تهوع ، استفراغ، یبوست و تغییر اشتها و وزن
دهان خشک و یا آبکی ، افزایش تعریق
از دست دادن میل جنسی
•   داروهایی که ممکن است با آلپرازولام تداخل داشته باشد و قبل از مصرف این دارو باید به پزشک اطلاع داد عبارتند از:
قرص های ضد بارداری
داروهای سرع
آنتی بیوتیک هایی مثل : فلوکونازول، ایتراکونازول، کتاکونازول
داروهای ضد افسردگی مثل فلووکسامین، دسپیرامین، امی پیرامین
سایمیتیدن
دیلتیازم
ایزونیازید
پروپوکسی فن
•   بهتر است قبل از مصرف این دارو ، لیست کلیه داروهایی که مصرف می کنید را به پزشک اطلاع دهید. اعم از داروهای تجویزی و غیر تجویزی مثل ویتامین ها، مواد معدنی، داروهای گیاهی